Bjarttoppur – Lonicera x tellmanniana
All harðgerður klifurrunni/vafningsviður. Laufblöð gagnstæð. Blómin rauðgul í krönsum síðsumars. Gróðursetjið upp við vegg við klifurgrind. Getur einnig klifrað upp tré og runna. Þrífst í frjósamri garðmold í skjólgóðum görðum. Sólelskur en þolir hálfskugga.
Tengdar plöntur
Bergflétta – Hedera helix
Sígrænn klifurrunni. Fetar sig upp veggi og trjástofna með heftirótum. Þrífst víða vel nálægt sjávarsíðunni en helst í einhverju skjóli. Skuggþolin. Getur einnig vaxið sem þekjandi runni á jörðu niðri á skjólsömum og mildum stöðum. Á áveðursömum stöðum t.d. þar sem gætir salts af hafi sviðnar laufið gjarnan mikið yfir veturinn en nær sér svo aftur sumarið á eftir.
Skógartoppur ‘Belgica’ – Lonicera periclymenum ‘Belgica’
Fremur harðgerður, heilbrigður klifurrunni/vafningsviður. Laufblöðin eru gagnstæð og heilrennd. Getur vafið sig upp nokkra metra upp klifurgrindur, snúrur, pergólur og tré. Blómgast síðsumars. Blómin sitja í krönsum. Rauð að utanverðu en gulleit að innanverðu. Ilma vel. Rauð ber þroskast seint á haustin ef tíð er góð. Óæt. Fremur hraðvaxinn. Þolir hálfskugga. Þrífst vel í venjulegum, sæmilega frjóum, meðalrökum garðajarðvegi. Þrífst vel upp við veggi þar sem sólar nýtur. Fremur algengur og vinsæll klifurrunni hérlendis. Náttúruleg heimkynni skógartopps eru um stóran hluta Evrópu þó ekki hérlendis, N-Afríka, Tyrkland og Kákasus.
Írabergflétta – Hedera hibernica
All harðgerður, sígrænn klifurrunni. Blöðin er talsvert stærri en á bergfléttu (H. helix), fagurgræn, gljáandi, heilrennd, egglaga og þrísepótt. Laufblöð á blómstrandi greinum eru frábrugðin. Þau eru smærri og yfirleitt oddbaugótt (sjá mynd). Blómgast á haustin. Blóm gulgræn í kollum, aldinið svart ber sem þroskast að vori. Blóm og ber sjást ekki oft hérlendis. Öll plantan ásamt berjunum eru vægt eitruð.
Festir sig á undirlagið með sérstökum heftirótum. Getur vaxið marga metra upp veggi og trjástofna. Skuggþolin. Þrífst best í mildu úthafsloftslagi í frjóum, rakaheldnum jarðvegi. Getur einnig vaxið með jörðinni og þakið yfirborðið þar sem aðstæður leyfa. Hentar tæplega til rækunar inn til landsins. Sviðnar oft talsvert af salti og sólfari útmánaðanna en nær sér yfirleitt fljótt aftur. Þolir vel klippingu. Heimkynni: Atlantshafsströnd Evrópu. Bergfléttuætt (Araliaceae).
Fjallabergsóley – Clematis alpina
Harðgerður, sumargrænn vafningsviður. Blómin eru yfirleitt lillablá og klukkulaga. Blómgast snemmsumars (júní). Aldinið er silfurhærð biðukolla og eru biðukollurnar einnig skrautlegar. Bergsóleyjar klifra með því að blaðstilkarnir vefja sig utan um greinar, net og þess háttar. Vex upp í 2 - 3 m ef aðstæður leyfa. Breidd 1 - 1,5 m. Fjallabergsóley þolir vel hálfskugga. Gróðursetjið bergsóleyjar 20 - 30 sm frá vegg / klifurgrind. Getur einnig klifrað upp runna og tré. Þrífst í allri venjulegri garðmold. Þolir vel klippingu. Verður gjarnan ber að neðan með tímanum. Best fer á því að gróðursetja jurtir eða lágvaxna runna framan við bergsóleyjar. Einnig er ráð að klippa þær talsvert á nokkurra ára fresti þar sem þær vilja verða þykkar og miklar um sig efst. Sé klippt að vetri til blómgast þær lítið eða ekki næsta sumar eftir klippingu. Úrvalið af bergsóleyjum er misjafnt á milli ára hjá okkur. Stundum eru til nokkur yrki af fjallabergsóley og stundum einnig fleiri tegundir af Clematis. Heimkynni fjallabergsóleyjar eru fjalllendi M-Evrópu.
Rós ‘Lykkefund’ – Rosa ‘Lykkefund’
Klifurrós. Hæð 2 - 3 m eða meir á góðum stað. Laufið stakfjaðrað, gljáandi. Nánast þyrnalaus. Blómin meðalstór, rjómahvít, hálffyllt, ilmandi í klösum. Þvermál blóma 3 - 5 sm. Blómin eru ljósbleik í knúpp. Gulir fræflar. Blómstrar hérlendis aðallega í ágúst og fram í september. Getur þó byrjað að blómstra í júlí í góðu árferði.
Þarf gott skjól og sólríkan stað helst upp við húsvegg til að þrífast. Gróðursetjið 'Lykkefund' við klifurgrind eða styðjið hana á annan hátt. 'Lykkefund' er seld ágrædd. Gróðursetjið djúpt þannig að ágræðslan fari 10 sm undir jarðvegsyfirborðið. Það er mjög mikilvægt til að tryggja að rósin lifi af veturinn. Gróðursetjið í frjóan, vel framræstan jarðveg blandaðan sandi og lífrænu efni (búfjáráburður/molta). Berið tilbúinn áburð í kringum rósina í lok maí og lok júní. Gott er að setja lag af moltu í rósabeðið annað hvert ár. Klippið í burt kalnar greinar á vorin eða snemma sumars. Greinar sem ekki standa undir sér eru festar á klifurgrind, bundnar upp á prik eða klipptar burt.
Danskt yrki frá Aksel Olsen frá árinu 1930. Sögð vaxin upp af fræi af helenurós (R. helenae) sem ættuð er frá Kína en frjóvguð af "bourbon" rósinni, R. 'Charles Bonnet'/'Zephirine Drouhin'. Rósaætt (Rosaceae).