Glæsitoppur ‘Hákon’ – L. involucrata var. ledebourii ‘Hákon’
Mjög harðgerður, þéttur, heilbrigður, hraðvaxta meðalstór runni. Hæð: 1,5 - 1,8 m. Getur orðið álíka breiður. Laufið lensulaga, gagnstætt og gljándi á efra borði. Gulir haustlitir. Blómin tvö og tvö saman, gul undir rauðum háblöðum. Blómgast í júní eða maílok. Aldinið svart ber sem þroskast í ágúst. Berin almennt talin óæt. Fuglar sækja þó í berin. Greinar gulbrúnar en síðar gráleitar. Börkur flagnar af í strimlum með tímanum eins og hjá flestum öðrum tegundum toppa (Lonicera spp.). Skuggþolinn. Þolir vel klippingu. Hentar í raðir, þyrpingar, limgerði og skjólbelti. Hentar einnig í villigarða og sumarhúsalóðir. Sáir sér stundum út. Glæsitoppur 'Hákon' er svo þéttur að illgresi þrífst tæplega undir honum. Yrkið er kennt við Hákon Bjarnason fyrrverandi skógræktarstjóra en samsvarandi runni fannst í sumarhúsalóð hans og konu hans Guðrúnar Bjarnason í Vatnshlíð við Hvaleyrarvatn í Hafnarfirði. Ef til vill er þetta ekki undirtegundin "ledobourii"! Millibil í limgerði að minnsta kosti 50 sm. Millibil í blönduðum beðum um 1 m. Þrífst í allri venjulegri garð- og skógarmold. Glæsitoppur sem er í raun undirtegund glótopps (L. involucrata) á heimkynni í strandhéruðum Kaliforníu og S-Oregon. Af þeim sökum er talið ólíklegt að ekta glæsitoppur þrífist vel á Íslandi. Líklegra er því að um glótopp sé að ræða. Glótoppur er villtur í vestan-og norðanverðri N-Ameríku alveg norður til Alaska og Quebec. Vegna þess hve lengi runni þessi hefur gengið undir þessu nafni er erfitt að breyta því. Blöðin á 'Hákon' eru mjórri, hvassyddari og meira gljáandi samanborið við t.d. glótopp 'Kera' og 'Satu'.
Gljámispill / glansmispill / fagurlaufamispill – Cotoneaster lucidus
Harðgerður, þéttur, meðalstór, sumargrænn runni. Hæð 1,5 - 2,2 m. Laufin egglaga, allt að 5 sm löng, gljáandi, dökkgræn - koparbrún. Lauf hærð á neðra borði í fyrstu. Skærrauðir haustlitir. Blómin smá, fölbleik. Aldinið svart ber (berepli) sem situr á greinunum fram á vetur.
Einn allra vinsælasti runninn í limgerði. Yfirleitt eru gróðursettar 3 plöntur/m. Þrífst best í fullri sól. Þolir þó hálfskugga. Þrífst í öllum sæmilega frjóum, framræstum jarðvegi. Blandið gömlum búfjáráburði eða moltu saman við jarðveginn fyrir gróðursetningu.
Gljámispill er aðallega notaður í klippt limgerði enda þolir hann vel klippingu. Stundum ber þó á "átu" og skemmdum á laufi af völdum lirfa fyrri part sumars . Klippið hann jafnt og þétt og varist að klippa inn í gamlan við. Yfirleitt er gljámispill klipptur seinni part vetrar. Sumarklipping gæti þó verið heppilegri til að forðast sýkingu af völdum "átu". Í meðallagi hraðvaxinn eða hægvaxta. Ekki nógu harðgerður á áveðurssömum stöðum t.d. við sjávarsíðuna. Þá henta t.d. strandavíðir (Salix phylicifolia 'Strandir'), jörfavíðir (S. hookeriana) og alaskavíðir (S. alaxensis) betur. Yfirleitt afgreiddur sem berrótar-plöntur sem gróðursettar eru að vori eða snemma sumars. Heimkynni: Aðallega í Altai fjöllum í Asíu. Rósaætt (Rosaceae).
Gljásýrena ‘Löve’ – Syringa josikaea ‘Löve’
Harðgerður, hávaxinn runni (3 - 4 m). Blómin fjólublá í knúpp, fjólubleik útsprungin, ilmandi. Blómgast miðsumars. Gljásýrena 'Löve' sómir sér vel stakstæð en einnig fleiri saman í þyrpingum eða röðum. Millibil um 1,5 - 2,0 m. Blómstar mest í fullri sól en þolir vel hálfskugga. Kennd við Áskel og Doris Löve grasafræðinga en móðurplantan stendur í garðinum Hraunteig 16, Rvk þar sem Áskell og Doris bjuggu á sínum tíma.
Gljávíðir – Salix pentandra
Harðgerður runni eða tré. Hæð 3 - 7 m. Laufblöð sporöskjulaga, gljáandi, fíntennt, ljósgræn, 5 - 12 sm á lengd og 2 - 5 sm á breidd. Laufgast í júníbyrjun. Gulir haustlitir eða frýs grænn. Reklar myndast samhliða laufgun. Sérbýll. Við framleiðum og seljum nú yrki sem er kvk og myndar rekla og þroskar fræ með áberandi hvítri fræull á haustin sem er óvanalegt fyrir víði þar sem aðrar víðitegundir hérlendis þroska fræ fyrir eða um mitt sumar (júní - júlí).
Þetta yrki virðist laust við gljávíðiryð sem hefur leikið gljávíði illa síðastliðna þrjá áratugi en fram að því var gljávíðir 'Schierbeck' með allra vinsælustu runnum í limgerði hér á landi. Eftir að gljávíðiryðið breiddist út var framleiðslu á gljávíði hætt og flestum gljávíðilimgerðum skipt út fyrir eitthvað annað.
Gljávíðir er eins og annar víðir sólelskur og þrífst best í sæmilega frjóum, rakaheldnum jarðvegi. Í limgerði mælum við með 3 stk/m. Hentar einnig í þyrpingar með 1 - 1,5 m millibili. Gljávíðir hentar ekki á mjög vindasömum stöðum t.d. úti við ströndina. Þar henta jörfa- og alaskavíðir betur. Það var Jóhann Pálsson grasafræðingur og fyrrverandi garðyrkjustjóri Rvk sem kom með gljávíði þennan til landsins. Heimkynni gljávíðis eru N-Evrópa ekki þó Ísland og N-Asía. Í heimkynnum sínum vex gljávíðir aðallega í deigum og jafnvel blautum jarðvegi. Víðisætt (Salicaceae).
Glótoppur ‘Marit’ – Lonicera involucrata ‘Marit’
Harðgerður, þéttur, lágvaxinn runni (1 - 1,5 m). Vaxtarlagið hálfkúlulaga og hvelft. Blöðin gagnstæð. Blómin gul, tvö og tvö saman, fremur smá, undir rauðum háblöðum. Aldinið svart ber sem þroskast í ágúst. Almennt talið óætt. Laufgast fremur snemma á vorin. Ljósgulir haustlitir. Þolir vel hálfskugga. Vind- og saltþolinn. Hentar í ker / potta, blönduð runnabeð, raðir og þyrpingar. Millibil um 70 - 90 sm. Þolir vel klippingu og mætti nota í lágvaxin limgerði. Lágvaxnara yrki af glótopp samanborið við 'Kera', 'Höfða' og 'Satu'.
Gullklukkurunni ‘Hokki’ – Weigela middendorffiana ‘Hokki’
Harðgerður, hraðvaxta, þéttur, meðalstór runni. Hæð og breidd um 1,5 m. Laufið egglaga, sagtennt. Laufin sitja gagnstætt. Laufgast í maí. Blómin klukkulaga, ljósgul með dekkra gini. Blómgast á fyrra árs greinar fyrri part sumars (júní). Stundum aftur á árssprotana síðsumars. Þolir hálfskugga. Fer vel í blönduðum beðum með öðrum runnum og fjölæringum. Einnig kjörinn í raðir og þyrpingar. Þolir vel klippingu en blómgast þá minna en ella. Millibil um 1 m. Gullklukkurunni 'Hokki' er ættaður frá Hokkaidó í Japan. Safnað af Ólafi S. Njálssyni í Nátthaga, Ölfusi. Blómgaðist vel rigningarsumarið 2018. Heimkynni gullklukkurunna eru auk Japans, N-Kína.
Gulvíðir – Salix phylicifolia
Harðgerður íslenskur runni. Hæð er mjög breytileg en finnst sums staðar allt að 5 m hár eða meir. Algeng hæð er 1-2 m. Myndar gjarnan hálfkúlulaga/hvelfda runna þar sem hann vex villtur og ekki er beit. Sprotar rauðbrúnir eða gulgrænir. Greinar gráar. Laufið lensulaga eða oddbaugótt og gljáandi. Gulir haustlitir. Meira og minna hárlaus. Gulvíðir vex villtur um land allt upp í 550 - 600 m.h.y.s. Gulvíðir hentar í limgerði og þyrpingar. Getur vaxið í deiglendi og þar sem vatn liggur yfir hluta úr ári. Gulvíðir hefur sums staðar farið illa af völdum asparglittu. Annars heilbrigður. Hæfilegt millibil í limgerðum er 30 - 50 sm. Annars allt að 1 m. Við í Þöll framleiðum gjarnan gulvíði af fallegum einstaklingum sem við finnum í náttúrunni. Sjá einnig strandavíði sem er karlkyns yrki af gulvíði. Náttúruleg heimkynni gulvíðis auk Íslands eru N-Evrópa og V-Síbería.
Hafþyrnir – Hippophae rhamnoides
Harðgerður, þyrnóttur, lauffellandi, lágvaxinn - hávaxinn runni (1 - 3 m). Laufið lensulaga og grásilfrað. Blómin smá og lítið árberandi. Sérbýll. Kvenplöntur þroska rauðgul, æt ber séu karlplöntur í nágrenninu. Ein karlplanta dugar til að fræva nokkrar kvenplöntur. Vindfrævun. Berin hanga á runnunum langt fram á vetur þar sem fuglar virðast lítið sækja í þau. Sólelskur. Vind- og saltþolinn. Lifir í sambýli við niturbindandi bakteríur (Frankia) sem gerir honum kleift að vaxa í rýrum jarðvegi. Hafþyrnir hefur mjög skriðullt og kröftugt rótarkerfi.
Berin eru nýtt í sultur og þess háttar og eru sögð mjög holl og eru t.d. mjög C-vítamínrík. Laufið má nýta í te. Hentar sérlega vel við sjávarsíðuna, til að binda sendinn og malarborinn jarðveg og þess háttar. Þrífst í alls konar jarðvegi en þó ekki blautum. Hafþyrnir hentar í runnaþyrpingar og raðir t.d. á vindasömum stöðum og í villigarða og sumarhúsalóðir. Millibil við gróðursetningu um 1 m. Rótarskot geta verið til ama t.d. nálægt gangstéttum og þess háttar. Fer jafnvel í gegnum malbik!
Við höfum verið að prófa okkur áfram með mismunandi yrki og stofna. Finnsku yrkin 'Tytti' (kvk), 'Terhi' (kvk), 'Rudolf' (kk) og 'Tarmo' (kk), fást gjarnan hjá okkur og hafa reynst vel. Einnig eigum við stundum til kvk og kk yrki úr Hallargarðinum, Rvk. Höfum einnig framleitt og boðið upp á íslenskar fræplöntur af hafþyrni.
Heimkynni: Kaldtempruð svæði Evrasíu. Í heimkynnum sínum vex hafþyrnir aðallega með ströndum fram og til fjalla. Silfurblaðsætt (Elaeagnaceae)
Hélurifs ‘Lukka’ – Ribes laxiflorum ‘Lukka’
Harðgerður, lágvaxinn (30 - 50 sm), jarðlægur runni. Laufið handflipótt. Laufgast í apríl. Rauðir haustlitir birtast strax í ágúst. Rauðbrún blóm í klasa í maí. Blá, héluð, , hærð, æt ber þroskast í lok júlí eða í ágúst. Má nýta í sultu og fleira.
Hélurifs 'Lukka' þrífst í sæmilega frjóum, rakaheldnum jarðvegi. Skuggþolið en mest berjauppskera fæst í fullri sól. Hentar sem undirgróður undir trjám, í kanta, jaðra og þess háttar. Nóg er að planta 1 - 2 plöntum á fermetra. 'Lukka' er úrvalsyrki úr Lystigarði Akureyrar. Heimkynni: Vestanverð N-Ameríka. Garðaberjaætt (Grossulariaceae).